معرفی برترین تولیدکنندگان فولاد کشور

برای تحلیل و بررسی دقیق آنچه بر صنعت فولاد کشور گذشته است و پیشرفت هایی که در این حوزه به انجام رسیده است لازم است تا به تاریخچه و آغاز پیدایش این محصول استراتژیک نگاهی بی اندازیم و چشم انداز پیش رو را مورد بررسی قرار دهیم.

تولید فولاد در ایران پس از جنگ جهانی دوم به صورت مونتاژ کاری و به گونه ای که محصولات به صورت نیمه آماده وارد و پس از طی کردن مراحلی به صورت کالایی کامل و قابل استفاده به بازار عرضه می شد. این فعالیت ادامه داشت تا اینکه در سال 1350 اولین کارخانه رسمی و مجهز در شهر اصفهان افتتاح شد.

پس از انقلاب در سال 1357 و چند سالی که این صنعت به صورت معمولی به حیات خود ادامه می داد در سال 1379 شرکت های متعددی در این زمینه افتتاح شدند و توانستند تولیدات کشور را نسبت به گذشته به شکل قابل توجهی افزایش دهند. این افزایش تولید ادامه داشت تا اینکه با توجه به قانونی که در مجلس برای افزایش تمرکز سازمان ها ارائه شد این شرکت ها به زیر مجموعه ایمیدرو اضافه شدند.

نکته قابل تعملی که نیاز است به آن بپردازیم این است که، با توجه به نوع ساختاری که در بازار داخل وجود دارد و همچنین تعداد شرکت هایی که در زمینه تولید فعالیت می کنند، می توان گفت که یک بازار انحصاری با تعداد تولید کنندگان محدود می باشد که عملا رقابت و مزیت قیمتی را از بین برده است. به این صورت که سه تولید کننده عمده در ایران 92 درصد بازار را در اختیار دارند.

لیست تولید کنندگان فولاد کشور و سبد محصولات آنها

برای بررسی و نمایش یک لیست واحد و یکپارچه نیاز است تا در ساسر کشور شرکت ها و کارخانه هایی که در این زمینه مشغول به فعالیت می باشند را به طور دقیقی مورد بررسی قرار داد و به این لیست افزود.

دانستن این نکته نیز خالی از لطف نیست که هر کارخانه در تولید یک محصول تبحر داشته و توانسته در آن بازار بزرگی را به دست بیاورد. به طور مثال کارخانه فولاد کاشان یکی از بزرگترین تولید کنندگان میلگرد می باشد اما در زمینه ساخت ورق فعالیتی ندارد.

از جمله تولید کنندگان بزرگ کشور کارخانه های بزرگی همچون فولاد مبارکه، ذوب آهن اصفهان، فولاد خوزستان، اکسین اهواز، فولاد بناب و… اشاره کرد که می توان گفت جزء بزرگترین تولید کنندگان در کشور می باشند.

فولاد مبارکه

در سال 1371 بود که با یک سرمایه گذاری عظیم مجموعه فولاد مبارکه به بهره برداری رسید. این مجتمع کارخانه های بسیاری در زیر مجموعه خود می بیند که هر یک در ساخت یک محصول در بالاترین سطح ممکن قرار دارند. از جمله این شرکت ها می توان به فولاد هرمزگان، فولاد سنگان، امیرکبیر کاشان و… نام برد.

سبد محصولات تولیدی این هلدینگ بسیار بالا می باشد و در زمینه تولیداتی همچون انواع ورق، میلگرد، تیرآهن، آهن اسفنجی و… تولید می کنند که در هر یک از این محصولات توانسته بازار بسیار بالایی را در اختیار داشته باشد.

فولاد خوزستان

با توجه به نیاز بازار و ناتوانی در واردات شمش های فولادی در گذشته مسئولین را بر آن داشت که با افتتاح یک کارخانه دیگر برای افزایش تولید قدم بردارند. مجتمع فولاد خوزستان در سال 1366 افتتاح شده و توانست پس از گذشت چند سال به رتبه دوم سازنده شمش فولادی دست یابد.

یکی از عواملی که توانست بر افزایش تولیدات آن بی افزاید تکنولوژی که در ساخت محصولات مورد استفاده قرار گرفته است به طوری که سبد محصول را نزدیک به 5 میلیون تن افزایش داده است که با توجه به ظرفیت تولید تقریبا 50 درصد از آن را به صورت مستقیم صادر می کنند.

ذوب آهن اصفهان

قدیمی ترین کارخانه این صنعت در ایران ذوب آهن اصفهان می باشد که در دهه 50 شمسی افتتاح و وارد چرخه تولید شد. این مجموعه توانسته محصولات متعددی را به بازار ارائه دهد که بیشتر آنها در صنایع ساختمانی و تولید ریل قطار می باشد که نیاز داخل را به طور کامل تامین کرده است.

با توجه به تنوع محصول و همچنین کیفیت بالا ظرفیت تولیدی این شرکت را به چیزی حدود دو و نیم میلیون تن افزایش داده است.

فولاد اکسین

برای افزایش تولید و همچنین رسیدن به تولیدات بالا که در سند 20 ساله مطرح شده بود در سال 1388 مجموعه حرفه ای و بروزی در اهواز به نام فولاد اکسین تاسیس شد که توانست طبق برنامه ریزی پیش رفته و افزایش تولید را رقم بزند به طوری که رتبه تولیدات کشور در مقیاس جهانی به شدت افزایش یافت.

مقدار تولیدی که توانسته به ثبت برساند در حدود 1 میلیون تن می باشد که با این افزایش مواد اولیه شرکت های دیگر را نیز تامین کرده است که موجب افزایش ساخت می شود. البته باید بیان کرد که محصولات این شرکت علاوه بر تامین نیاز داخل صادر نیز می شوند.

فولاد آلیاژی ایران

یکی از بزرگترین و مجهزترین کارخانه های موجود در دنیا که می تواند این محصولات آلیاژی را بسازد، مجتمع فولاد آلیاژی ایران می باشد که در رتبه نخست منطقه خاورمیانه قرار دارد و همچنین یکی از شرکت های تاثیرگذار در منطقه می باشد که تحول عظیمی را در این صنعت به وجود آورده است.

این مجتمع در سال 78 و در یزد به بهره برداری رسید و توانسته محصولاتی که در صنایع مختلفی همچون نفت و پتروشیمی، لوازم پزشکی، هوافضا، ساختن ابزار و… با بالاترین کیفیت روانه بازار نماید که از استاندارد بسیار بالایی برخوردار می باشد.

بیشترین میزان تولید شرکت های فولاد کشور از گذشته تا به امروز

ایران توانست در سال 1385 با ظرفیت سالانه 10 میلیون تن در رتبه 20 کشورهای تولید کننده فولاد قرار گیرد. این افزایش تولید در سال های 1395 به 14 میلیون تن رسید و به طبع آن با سرمایه گذاری هایی که صورت پذیرفت توانست هر ساله بر این تولیدات بی افزاید. به طوری که هر ساله 1 میلیون تن افزایش تولید اتفاق افتاده است.

اوج فعالیت به سال 1399 باز می گردد که کارخانه های سازنده توانستند به رقم شگفت انگیز 29 میلیون دست پیدا کنند و صنعت کشور را به شکل قابل با رشد رو به رو کنند. البته باید این نکته را نیز ذکر کرد که با توجه به برنامه هایی که در این زمینه تدوین شده بود کشور باید در پایان برنامه 20 ساله به تولیدی حدود 55 میلیون تن دست پیدا می کرد که متاسفانه از آن جا مانده، و عملا این برنامه به حقیقت نپیوست.

رتبه ایران در تولید و صادرات فولاد

ایران در سال 1400 و در انتهای برنامه 20 ساله توانست به تولیدی در حدود 29 میلیون تن دست یابد که ایران را به رتبه 10 تولید کننده برتر این حوزه در جهان بدل کرد. با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته و راهکارهایی که به وجود آمده است و البته سرمایه گذاری هایی که نیاز است که به حالت عملیاتی در بیایند، می توان این مقدار را به چیزی حدود 32 میلیون تن در سال افزایش داد که لازمه همت بزرگ مسئولین و دستندرکاران این صنعت می باشد که می تواند ایران را به رتبه 8 در جهان برساند.

شاید در روزهای ابتدایی سال 1384 سهم تولیدی ایران در دنیا 0.8 بود اما این روزها با توجه به افزایش تولید این مقدار نیز رشد چشمگیری داشته است. البته باید این نکته را نیز بیان کرد که با توجه به سیاست هایی که وجود دارد کارخانه ها در ابتدا باید بازار داخلی را تامین کنند سپس رو به صادرات بیاورند و بازار جهانی را تحت تاثیر قرار دهند.